Panik Atağı Geçirdiysen Ne Yapmalısın?
Nefesiniz sığ ve hızlıdır. Terlemeye başlarsınız. Titreme hissedersiniz ve kalbiniz hızlı atmaya başlar. Adrenalin salgılanır ve aniden yoğun bir korku hissedersiniz. Bayılacak gibisinizdir. Daha da kötüsü, ölebileceğinizi düşünürsünüz.
Panik atak geçirenler için yaşananlar böyledir. Panik ataklar aniden ve yoğun bir korku ile başlar. Hem duygusal hem de fiziksel semptomlara neden olur.
Panik ataklarla başa çıkmak çok zor olabilir. Bu durum panik atak sırasında salınan adrenalin adı verilen yüksek hormon seviyesinden kaynaklanmaktadır. Adrenalin, panik atak geçtikten sonra bile rahatsızlık veren fiziksel semptomlara neden olabilir.
Panik Atak sonrasında yaşanan belirtiler nelerdir?
Şiddetli bir panik ataktan sonra yaşanan fiziksel ve duygusal belirtiler vardır. Panik atak sırasında vücuttaki adrenalin seviyesinin hızla yükselmesi, canlı refleksler, artan enerji seviyesi ile uyanıklık düzeyi ile vücudun güvenlik için koşmaya veya yaşamak için savaşmaya hazır hale gelmesiyle sonuçlanır.
Kaygı azalıp adrenalin seviyesi normal seviyeye düştüğünde, kendinizi bitkin ve halsiz hissedebilirsiniz. Diğer olası panik atak sonrası belirtiler şunlardır:
• Letarji (uyuşukluk, yorgunluk, bitkinlik, halsizlik, tükenmişlik, ilgisizlik, duyarsızlık veya enerji eksikliği hali; hareketsizliğin ve uyku eğiliminin artmış olduğu bir bilinç bozukluğu)
• Uyku hali
• Kas ağrısı
• Aşırı yorgunluk
• Vücut ağrısı
• Titreme ve terleme
• Karın bölgesinde rahatsızlık
• Angina (göğüs bölgesinde ağrı)
Panik atak sonrası yaşanan belirtiler bazı kişilerde bir hafta veya daha fazla sürebilir ve yaşam kalitesini çeşitli düzeylerde düşürebilir.
Panik Atak Sonrası Belirtileri
Adrenalin, büyük bir stres veya endişe zamanlarında adrenal bezler tarafından kan dolaşımına salınır. “Savaş ya da kaç” hormonu olarak da adlandırılır. Adrenalin salındığında kan dolaşımını, kalp atış hızını ve solunum hızını artırır. Salgılandıktan sonra bir saate kadar yan etkilere neden olabilir.
Bunu şöyle düşünün: panik atak geçirdiğinizde, sinir sisteminiz harekete geçerek savaş ya da kaç tepkinizi başlatır. Vücudunuz yoğun fiziksel reaksiyona hazırlanır. Kan damarlarınız genişler. Kalbiniz kan yoluyla daha fazla oksijen ve besin sağlamak için daha hızlı kan pompalamaya başlar. Beyniniz yüksek alarma geçer ve nefesiniz hızlanarak daha fazla oksijen almanızı sağlar.
Panik atağınıza neden olan gerçek bir tehlike olmamasına rağmen, yukarıdaki gibi fiziksel değişiklikler sizi algılanan tehditlerden korumak için hızla gerçekleşir. Ayrıca aşağıdaki gibi kaygı belirtileri de yaşayabilirsiniz:
• Soğuk veya sıcak basması
• Mide bulantısı ya da kusma
• Aşırı terleme
• Baş dönmesi
• Göğüs bölgesinde ağrı
• Kontrolden çıkmış gibi hissetmek
• Aklını kaybediyormuş gibi hissetmek
• Ayaklarınızda, bacaklarınızda, ellerinizde veya kollarınızda karıncalanma veya uyuşma
Panik ataklar bir anda ortaya çıkar. Semptomlar çok hızlı başlayabilir ve tipik olarak atak 20 ya da 30 dakika sürer. Genellikle ataklar azalmaya başlamadan önce yaklaşık 10 dakika içinde zirveye ulaşır.
Panik Atak Sonrasında Yaşanan Belirtilerle Başa Çıkmak İçin İpuçları
Panik ataktan kurtulmak biraz zaman alabilir. Aşağıda, bir sonraki panik atak deneyiminizde kalıntı semptomları hafifletmek için bazı kolay ve etkili yöntemler bulunmaktadır.
Hareket edin
Panik atağın kendisinden kurtulduktan sonra fiziksel konumunuzu değiştirmek iyi bir fikir olabilir. Örneğin, ayakta duruyorsanız ve volta atıyorsanız, oturmayı ve ayaklarınızı dikmeyi deneyin. Yatakta yatıyorsanız, oturmak veya ayağa kalkıp hareket etmek yardımcı olabilir. Vücut pozisyonunuzu değiştirmek zihninizi dağıtmaya yardımcı olabilir.
Yeni çevre bulun
Sosyal bir ortamda panik atak yaşarsanız, ortamı terk edin ve biraz yalnız kalın. Evde tek başınıza panik atak geçiriyorsanız, mahallede yürüyüşe çıkmayı deneyebilirsiniz. Yeni bir manzara ve çevre, panik atağa neden olabileceklerden uzaklaşmanıza yardımcı olabilir ve sonrasında daha hızlı iyileşmenize yardımcı olabilir.
Hafif bir egzersiz yapın
Panik ataktan sonra egzersiz yapmak mantıksız gelse de egzersiz oldukça faydalı olabilir. Egzersiz yapmak endorfin salınımına neden olur, ruh halinizi iyileştirir, stres hormonu seviyelerini düşürür, bağışıklığı artırır ve düşüncelerinizi odaklamaya yardımcı olur.
Biraz dinlenin
Tekrarlayan gece panik atakları da dahil olmak üzere her türlü anksiyete atağı, enerjinizi tüketebilir ve kendinizi yorgun hissetmenize neden olabilir. 30 dakikalık bir uyku, adrenalin seviyelerini normale döndürmek, kasları dinlendirmek ve olumsuz düşünceleri hafifletmek için harikalar yaratabilir.
Besleyici yiyecekler yiyin
Sağlıklı yiyecekler, vücudumuzun çalışması, iyileşmesi ve gelişmesi için ihtiyaç duyduğu vitaminleri, mineralleri ve besinleri sağlar. Hafif ve sağlıklı bir atıştırmalık sakinleştirici olabilir.
Güvendiğiniz biriyle konuşun
Panik atağınız hakkında konuşmak onu neyin tetiklediğini ve sizi nasıl etkilediğini anlamanıza yardımcı olabilir. Panik atağınız ve bunun ne anlama gelebileceği hakkında konuşun. Sevdiğiniz biriyle duygularınızı ve korkularınızı keşfetmek çok yardımcı olabilir.
Tedavi
Panik ataklar yaşayan kişi için korkunç yüklerdir. Anlamakta ve başa çıkmakta zorlanabilirsiniz. Panik ataklarınızla veya bunların sizde yol açtığı etkilerle başa çıkmakta zorluk çekiyorsanız, neler yaşadığınızı anlayan bir terapistten veya bir ruh sağlığı uzmanından profesyonel yardım almanın zamanı gelmiştir.
Terapistler, atakları önlemede ve panik atak sonrasındaki etkileri hafifletmede etkili olduğu bilinen tekniklerde uzmandır.
Psikoterapinin Panik Bozukluğun tedavisinde çok etkili olduğu bulunmuştur. Bilişsel Davranışçı Terapi (BDT), panik atak belirtilerinizi daha iyi yönetebilmeniz ve onlardan kurtulmak için ihtiyaç duyduğunuz araçlara sahip olabilmeniz için farklı düşünme, davranma ve tepki verme yollarını öğrenmenize yardımcı olan bir konuşma terapisi yöntemidir.
Maruz bırakma terapisi, tek başına veya BDT ile birlikte kullanılabilen, şiddetli anksiyete bozukluklarının ve panik atakların tedavisinde yardımcı olan bir tür bilişsel davranışçı terapidir. Online veya yüz yüze yapılabilecek maruz kalma terapisi sırasında, panik ataklarınıza katkıda bulunabilecek korkularınızla nasıl yüzleşeceğinizi öğreneceksiniz. Panik atağın sonraki etkileriyle başa çıkmak oldukça kötü hissettirebilir. Bir sonraki panik ataktan kurtulmak için buradaki ipuçlarını ve bilgileri kullanın. Panik atağın sonrasında yaşadığınız bazı semptomları nasıl hafifleteceğinizi bildiğinizde toparlamak biraz daha kolay olabilir.