Yeni araştırmalar, kadınlarda ve kız çocuklarında DEHB semptomlarını etkili bir şekilde teşhis etmek için doktorların hormonal dalgalanmaları, travmayı, aile dinamiklerini, özgüvenini ve yeme alışkanlıklarını dikkate alması gerektiğini öne sürüyor. Dikkat eksikliği bozukluğu olan genç kadınları tedavi ederken DEHB tedavisi hakkında geri bildirimin teşvik edilmesi de önemlidir.
Bugün kızlara dikkat eksikliği hiperaktivite bozukluğu tanısı koymanın zorlukları konusunda daha fazla farkındalık var.
Dikkatsizlik özelliklerini maskeleme ve duygularını içselleştirme eğilimleri, semptomlarının fark edilmesini zorlaştırır. Sonuç olarak, genellikle yaşamın ilerleyen dönemlerinde, eşlik eden hastalıkların sağlıklı davranışları etkilemeye başlamasından, sağlıksız başa çıkma becerilerinin benlik duygularını zayıflatmaya başlamasından sonra teşhis edilirler.

Araştırmalar, DEHB'li kızların erkeklere göre daha azının tedaviye yönlendirildiğini ve kızların erkeklerden daha azının tedavi gördüğünü gösteriyor. Hollanda'da yapılan bir araştırmada, erkeklerin yüzde 47'sine, kızların ise yüzde 6'sına ilaç reçetesi verildi ve erkeklerin yüzde 38'i, kızların ise yüzde 8'i danışmanlık aldı. Bu yetersiz muamele modeli, yerleşik cinsiyet önyargısını yansıtıyor. Her ne kadar kasıtsız da olsa, sonradan DEHB tanısı konulması tedavinin karmaşıklığını artırmaktadır.

Kızlar kendilerini güvensiz hissettikleri durumlarda kendilerini maskeleme eğilimindedirler. DEHB'li kızlar için doktorla görüşmek stresli ve korkutucudur. DEHB'li kızların çoğu, öz değerlerini yürütücü işlevlerdeki zorluklara göre ölçer ve tedaviye utanç içinde başlarlar. Çoğu durumda, ilgi odağı olmaktan rahatsız olurlar ve bir yabancının yardımına ihtiyaç duyduklarını kabul edemezler. Teşvik edilmedikçe duygularını ifade etmekten çekinirler. Sorulara "iyi" diyerek yanıt verebilirler, ancak "bu hapların işe yaramadığını sana söylememin hiçbir yolu yok" demek isterler.

DEHB Tedavisi İlaçtan Daha Fazlası Demektir

“Tedavi” tanımı çoğu zaman klinisyenler ve aileler arasında yanlış anlaşılmalara yol açmaktadır. Birçok kişi tedavinin DEHB ilacı almak anlamına geldiğine inanıyor. İkili bir seçim görüyorlar: İlaç tedavisine hazır değillerse veya ilaçla ilgilenmiyorlarsa tedaviye devam etmeye hazır değiller. İlaç konusunda anlaşılır bir şekilde kararsız olan ebeveynler, rahatsızlıklarını kızlarına aktarırlar. Tedavinin başlangıcında ailelere multimodal yaklaşımın tam açıklamaları sağlanmalıdır.

Klinisyenin öncülük ettiği ve öğretmenleri, koçları ve diğer yetişkinleri içeren etkileşimli bir destek ağı çoğu aile için hoş bir kavramdır. DEHB yönetimi yaklaşımları şunları içerebilir:

• Tüm aile bireylerine kız çocuklarında DEHB konusunda eğitim
• Bireysel ve/veya aile psikoterapisi
• Ev rutinlerini kolaylaştırmak ve öngörülebilir sistemler oluşturmak
• Nörotipikler için değil, DEHB'si olanlar için tasarlanmış öğrenme yönetimi becerileri
• Koçluk
• Spor ve egzersiz
• Kızların destek grubu
• Bilişsel davranış terapisi becerileri eğitimi
• Nörofeedback
• İlaç tedavisi

Birçok nedenden dolayı DEHB'li kızlar klinik görüşmede kendilerinden beklendiğini düşündükleri şeyleri sunarlar; gerçeklerini gizlerler ve sırlarını korurlar. Aşağıda DEHB'li kızlardan daha dürüst geribildirim almak için korkuyu, damgalamayı ve direnci aşmaya yönelik beş fikir yer almaktadır. Doktorların en iyi tedavi planını geliştirmelerine yardımcı olacaklar.

Hormonal Dalgalanmalarda Faktör ve DEHB Belirtileri

Çoğu kadının regl döneminden önce östrojen seviyelerinin düşmesiyle bağlantılı moral bozucu semptomlar yaşadığı genel olarak kabul edilir. Kendilerini güvensiz, ağlamaklı, sinirli, kafaları karışmış (bir miktar paranoyayla birlikte) ve bazen de umutsuz hissedebilirler. Bu kızlar ayın büyük bölümünde böyle görünmüyorlar, ancak regl dönemlerinden önceki hafta sorunlu görünebilirler.

Premenstrüel Sendromun (PMS) DEHB semptomlarını şiddetlendirdiği, DEHB'nin ise bu zorlukları artırdığı düşünülmektedir. Bu süre zarfında birçok kız çocuğu uyuşturucu, alkol, yiyecek ve/veya seks yoluyla kendi kendine ilaç tedavisi görüyor ve bu da tabloyu karmaşık hale getiriyor. Regl dönemlerinden sonra muhtemelen daha umutlu olacaklar, daha iyi duygusal düzenlemeye sahip olacaklar ve etkileşimler konusunda daha olumlu olacaklar. Daha az streslidirler ve dünyalarını daha doğru değerlendirebilirler.

DEHB Tedavisi Hakkında Geri Bildirimi Teşvik Edin

Pek çok kız, ilaçlarının işe yaramadığını ya da yan etkilerle mücadele ettiklerini söylemenin, klinisyene ilaç ve belki de teşhis konusunda yanıldığını söylemek gibi olduğuna inanıyor. Kızlar kendileri için pek etkili olmayan bir ilacı uzun süre konuşmadan alabilirler.

İlaç ne olursa olsun, reçete edilen miktarı almanız gerektiğine inanıyorlar. Yakın zamanda yapılan bir araştırma, gençlerin çoğunda ilaç almayı bırakmalarının ana nedeninin, ilacın işe yaramadığını düşünmeleri veya yan etkiler olduğunu öne sürüyor. Bu konular ne kadar açık bir şekilde tartışılırsa ilacı almayı bırakma olasılıkları o kadar azalır. İletişim eksikliği her zaman terapötik ittifaka zarar verir; Kızların ilaç konusunda dürüstlüğün teşvik edildiğini bilmeleri çok önemlidir.

Kızlar, tıp kadar önemli bir konuda kendi fikirlerinin gerçekten önemli olduğu fikrine direniyorlar. Kendilerine inanıldıklarını açıkça bilmeleri gerekir; Bu öneriyi kolay kolay kabul etmiyorlar çünkü dünya zaten onların güvenine ihanet etmiş durumda. Kendilerinden şüphe duymaları, algılanan güvenilirlik eksikliğini çevreliyor. Geri bildirimlerinin ne kadar hayati olduğunu ve deneyimlerinin ayrıntılarını paylaşmanın önemli olduğunu onlara bildirmek önemlidir.

DEHB ile İlişkili Travmayı Kabul Edin

Araştırmalar DEHB'li kızlarda travma deneyiminin yaygın olduğunu göstermektedir. DEHB ve travma semptomları örtüşebilse de, her ikisinin de eş zamanlı zorluklar olması alışılmadık bir durum değildir. Şiddet içeren bir suçu veya tecavüzü gözlemlemek gibi atlatılması zor bir olay yaşanmış olabilir. Ayrıca ev veya okulla ilgili günlük kaygıları içerebilecek kronik alt düzey travma da vardır. Travmatik deneyimler yaşayan kızlar için çevrelerini tehlikelere karşı taramak her şeyin önüne geçiyor ve dünyaya bakış açılarını çarpıtıyor.

Travmayla ilgili bilgi içeren görüşmeler günümüzde daha sık yapılıyor, ancak çok az klinisyen doğrudan travma hakkında soru soruyor. Hassas bir şekilde kullanılmadığı sürece acı verici ve müdahalecidir. Yine, kızların en acı verici deneyimlerinden birini bir yabancıyla, özellikle de bir erkekle tartışmaya gönüllü olmaları pek olası değildir. Çoğu durumda, ebeveynler bile bu solucan kutusunu açma konusunda isteksizdir. Bazı kızlar ebeveynlerine hiç söylemedi ve bazı ebeveynler denerse onları susturacaktı. Sadakat veya korku nedeniyle başkalarını korumak aşırı ihtiyatlılık yaratır ve korkularını ve duygularını bir kadına açma olasılıkları daha yüksek olabilir. Sırları ortaya çıkana kadar tepkileri anlaşılmaz görünebilir ve ihtiyaçları belirsiz görünebilir.

DEHB Çevresindeki Aile Dinamiklerini Anlayın

Bazı yeni çalışmalar cinsiyet farklılıklarının DEHB'li kız çocuklarına yönelik ebeveynlik tepkilerini etkilediğini öne sürüyor. Bulgular, cinsiyet rolü beklentilerinin sinsi etkisini ortaya koyuyor: Öğretmenleri saldırganlık veya kurallara aykırılık bildirdiğinde anneler kızlarıyla daha fazla çatışma bekliyorlar. Babalar, öğretmenler DEHB belirtilerini bildirdiğinde daha fazla çatışma bekliyorlar.

Bu bulguların olası sonuçları dikkate alındığında klinisyenlerin değerlendirmeleri daha net hale gelecektir. Başka bir deyişle, babaların annelere göre dışsal davranışlar konusunda daha az tetiklenmeleri ve belki de doktor ziyareti sırasında bunları eksik bildirmeleri mümkündür. Veya anneler klinisyen ziyaretlerini zorlu davranışları yönetmenin zorluğuna odaklayabilir.

Olumsuz davranışlara sahip kız çocuğu anneleri için utancın bir etken olması mümkün mü? Kızların anneleri tarafından zorluklarını tartışmaktan caydırıldığı öne sürülüyor. Birçok ebeveyn, kızlarının zorlayıcı davranışlar sergilemesinden utanıyor ve bunu itaatsizlik olarak yorumluyor. Ebeveynlerin ve doktorların her tür DEHB bağlantısının kendi özel yaklaşımını gerektirdiğini bilmeleri gerekir.

DEHB'nin Yeme ve Benlik Saygısını Nasıl Etkilediğini Bilin

Toplum kızların kilosuna, vücut şekline ve büyüklüğüne çok önem veriyor. DEHB'li kızların çoğu görünüşleri ve davranışları nedeniyle utanmış ve eleştirilmiştir. Pek çok kız, "kontrol dışı" yiyecek seçimleri nedeniyle kendilerinden nefret ediyor ve konuyu tartışmaktan kaçınarak yiyecekle ilgili sırlarını yakından koruyor. Birçoğu DEHB'nin öz düzenleme zorluklarının yeme davranışlarını etkilediğinin ve hormonların bu deneyimi karmaşık hale getirdiğinin farkında değil.

DEHB değerlendirmesi ve tedavisi söz konusu olduğunda kızlar ve erkekler arasında fark vardır. Kızlar, arkadaşlarının yakınlığına güvendiklerinde belki de çok fazla paylaşırlar, ancak özellikle yetişkinlerin yargılanmasından korktuklarında kendilerini sustururlar. Daha fazla sosyal engelleri var. Öz-yeterlikleri daha düşük, başa çıkma stratejileri daha zayıf ve erkeklere göre daha fazla yandaş hastalıkları var. Sonuç olarak, tedavileri farklı bir yaklaşım gerektirir; bu yaklaşım erkekler için olduğundan daha fazla zaman alıcı olabilir, ancak kızlar ve klinisyenler için daha ödüllendirici olabilir.