• Terapistler, çalışmalarına rehberlik eden teorilere dayalı olarak farklı yaklaşımlar benimser.
• Freud'a göre depresyon, bir kişinin kendisini incitenlerin özelliklerini içselleştirdiği, ters giden bir kederdir.
• Bağlanma temelli terapi, depresyonu sorunlu ilişki kurma yollarının bir yan ürünü olarak görür.
• BDT'ye göre depresyon, yıkıcı otomatik düşüncelerden kaynaklanır.

Halihazırda birbirinden farklı pek çok terapi şekli olduğundan, tedavi arayan hastalar her zaman aralarındaki yaklaşım farklılıklarını anlayabilirler. Örneğin, depresyon gibi yaygın bir durum söz konusu olduğunda, birçok tedavi yardımcı olduğunu iddia eder, ancak bunu nasıl yaptıkları büyük ölçüde değişir.

Hangi tür terapistin seçileceğine karar vermeden önce, birkaç temel varsayımı göz önünde bulundurmak faydalı olabilir: Bu terapist, depresyonun ne olduğuna inanıyor ve nasıl ortaya çıkıyor? Depresyonun devam etmesine ne sebep olur ve bu terapi planı nasıl rahatlama sağlar?

Psikanaliz ve Psikodinamik Terapi

Sigmund Freud psikanalizi icat etti ve burada tartışılan tüm terapi modlarını karakterize eden konuşma terapisi kavramını tanıttı. Çoğu kişi için psikoterapi hala Freudcu analiz anlamına gelir, ancak aslında hem teori hem de uygulama kapsamlı bir şekilde gelişmiştir.

Tüm psikodinamik terapilerin altında yatan ve onu diğer terapilerden ayıran şey, bir bilinçdışına, davranışlarımızı ve duygusal yaşamımızı etkileyen şeylerin çoğunun farkındalığımızın dışında yattığına olan inançtır. Bilinçsiz korkularımız ve arzularımız terapötik ilişkide kaçınılmaz olarak ortaya çıktığı için, bu ilişki, üstü kapalı beklentiler ve ilişki kurma kalıplarının yanı sıra, kendimizin gizli yanlarını tanımak için bir yer haline gelir. Bu ilişki aynı zamanda yeni ve iyileştirici ilişkisel deneyimler sağlamaya da hizmet eder: örneğin, anlayışla dinlenme veya misilleme olmadan utanç verici veya kızgın düşünceleri dile getirebilme.

Bu benzersiz ilişkinin gelişmesi ve etkili olması için zaman gerektiğinden, örneğin tedaviler BDT'dekinden daha uzun ve daha az hedefli olma eğilimindedir. Anılar, rüyalar, ayrışmış (tanınmayan) düşünceler, duygular ve fanteziler üzerine tartışmalar yoluyla daha az rasyonel benliklerimizin daha doğaçlama bir keşfi için alan ayrılmıştır. Kanıta dayalı analiz için özellikle uygun olmasa da, çalışmalar psikodinamik çalışmanın etkinliğini kanıtlamıştır.

Peki psikodinamik terapi depresyon hakkında ne diyor?

Freud'a göre depresyon, ters giden bir tür yastır - hem sevdiğimiz hem de nefret ettiğimiz birinin kaybı, onlara tutunmak için onların olumsuz yönlerini almamız için bize ilham verir. Başka bir deyişle, depresyonu, kendimizle ilgili kendi inançlarımız olarak içselleştirilmiş önemli figürlerin (ebeveynler, kardeşler vb.) olumsuz sesleri veya nitelikleri olarak düşünebiliriz. Bizi kötü hissettiren bir ebeveyne kızmaktansa, onları sevmeye devam edebilmek için berbat olduğumuzu kabul ederiz; ya da depresyonda olduğu için ebeveyni suçlamak yerine, onların acıları için kendimizi suçlar ve depresyona gireriz. Bu erken kalıplar düşük benlik saygısı yaratır ve hayatımız boyunca başkalarının hataları ve zalimlikleri için bile kendimize haksız yere saldırmamıza neden olur.

Psikodinamik terapistler için depresyon, davranışlarımızın itici güçlerinin rasyonel erişime veya kontrole tabi olmadığına inandıkları için, BDT'deki gibi kasıtlı alışkanlık değişiklikleriyle tedavi edilebilecek bir durum değildir. Örneğin, ele alınması gereken değişime direnen güçler var. Yalnızca bir terapistle yakın ve devam eden bir çalışma, değişimi mümkün kılan ve depresif hastaların acılarının ve kayıplarının yasını tutup yollarına devam etmelerini sağlayan türden destekleyici ve dinamik bir ortam yaratabilir.

Bilişsel davranışçı terapi

BDT, kendisi de eğitimli bir psikanalist olan ve Freud'dan bıkmış olan ve tedaviye daha hedef odaklı ve kanıta dayalı bir yaklaşım yaratmak isteyen Allen Beck'in çalışmalarından ortaya çıktı. BDT, bilişsel ve davranışsal terapiyi, özellikle uygun maliyetli ve nispeten hızlı ve ölçülebilir sonuçlara sahip tedavi arayanlar için çok popüler hale gelen yapılandırılmış bir yaklaşımda birleştirir. Tedaviler genellikle 5-20 hafta arasında değişir ve bu terapi biçimi ampirik testlere uygun olduğundan, çalışmalar etkinliğini göstermiştir.

BDT, işlev bozukluğunun temelinde yıkıcı düşüncenin yattığı ve sorunlu davranışlarımıza yol açan günlük otomatik düşüncelerimizin yanı sıra hatalı temel inançlarımızı belirleyip düzelterek daha sağlıklı olabileceğimiz fikrine dayanır. Bu fikrin kökünde, bilinçli iç gözlemin gücüne, yani kendi düşüncemizi belirlemeyi ve değiştirmeyi öğrenebileceğimize olan inanç vardır. Psikodinamik terapiden farklı olarak, BDT kör noktalarla veya değişime karşı dirençle o kadar ilgilenmez ve terapötik ilişkiyi bir keşif ve şifa alanı olarak vurgulamaz. BDT uygulayıcısının rolü, aslında bizi kendi terapistimiz yapabilecek aktarılabilir beceriler kazandırmaktır - böylece tedavi daha kısa olabilir. Bu sürecin bir parçası olarak hastalar, kendi başlarına yeni alışkanlıklar yaratmayı öğrenmek için hedef belirleme ve bilişsel çarpıtmaların belirlenmesi gibi egzersizler ve ödevlerle meşgul olurlar.

Peki BDT depresyon hakkında ne diyor?

BDT, depresyon tedavisi olarak ortaya çıktı ve psikanaliz ile kendimiz hakkındaki çarpık ve olumsuz fikirlerin depresyona katkıda bulunduğu inancını paylaşıyor. Bir klinisyen muhtemelen bir aile öyküsü alacaktır, ancak BDT depresyonun nedenlerine veya geçmiş ilişkilere değil, mevcut koşullara ve burada ve şimdi depresif bir tavrı sürdüren kendine saldıran veya umutsuz düşüncelere odaklanır. Bilişsel davranışçı bir terapist muhtemelen depresif bir hastadan bu tür otomatik düşünceleri tanımlamasını isteyecektir - ben olası değilim, asla bir yere varamam - ve hastanın durum ve kendisi hakkındaki hislerini eninde sonunda değiştirecek ikame düşünceler bulmasını isteyecektir.

Bağlanma Temelli Terapi

Bağlanma temelli terapi, İkinci Dünya Savaşı sırasında ailelerinden ayrılmış çocuklarla çalışan John Bowlby'nin teorilerinden geliştirilmiş bir tedavidir. Bowlby'nin temel inancı, mutluluğun ve sağlığın köklerinin, sevgi dolu ve güvenilir bakıcılarla kurulan güvenli bağlara dayandığı ve yetişkinlerdeki psikiyatrik zorlukların izinin erken bağlanmadaki bozulmalara kadar uzanabileceğiydi.

Bağlanma teorisi, ilişki kalıplarını dört kategoride düzenler: güvenli, kaçınan, endişeli (saplantılı) ve düzensiz. Çocukluk tarihine daha az önem veren BDT'nin aksine, BTT, bir zamanlar gerekli olduğunda artık mevcut ilişkilerde ve işleyişte zorluklara ve sıkıntıya neden olan başa çıkma stratejilerini anlamak için erken ilişkisel deneyimlerin ve travmaların araştırılmasına öncelik verir.

Psikodinamik terapi gibi, BTT de terapistle bağlantının önemini vurgular. Hasta, yalnızca terapistin güvenli, empatik ve anlayışlı varlığı sayesinde, eski travmayı onarmalı ve öz-düzenlemeli, düşünceli hale gelmek ve semptomlardan kurtulmak için gereken insani bağlantıya olan güveni tesis edebilir. BBT, diğer bazı terapi türleri için mevcut olandan daha az kanıt olmasına rağmen ampirik olarak desteklenmektedir.

Peki bağlanma temelli terapi depresyon hakkında ne diyor?

BBT, depresyonu güvensiz bağlanmanın etkisi olarak anlar ve depresif bir ruh haline katkıda bulunan ilişki kurma yollarına odaklanır. Örneğin, depresif bir hasta içine kapanabilir veya izole edilebilir, bu nedenle kaçınan bir bağlanma stili sergileyebilir veya endişeli bağlanma stiline sahip bir hasta, düşük benlik saygısı, aşırı onaylanma ihtiyacı ve olumsuz duyguları düzenlemede zorluk gösterebilir. Bu görüşe göre tedavi, insan bağlantılarına olan güveni yeniden tesis etme ve daha güvenli bir bağlanma tarzı meselesidir.

Çözüm

Bu sınıflandırmalar ve ayrımlar burada ne kadar düzgün görünürse görünsün, gerçek şu ki, iki terapist tamamen aynı şekilde uygulamaz ve çoğu, kendi kişiliklerinden etkilenerek benzersiz yaklaşım entegrasyonları sunar. Sonuç olarak, bir terapist seçmek çok kişisel bir süreçtir, ancak onların çalışmalarına rehberlik eden teoriler hakkında biraz bilgi sahibi olmak, onların sizin için uygun olup olmadığı konusunda bilinçli bir karar vermenize yardımcı olabilir.