Yüksek İşlevli Yetişkinlerde Dikkat Eksikliği
PSİKİYATRİ

Yüksek İşlevli Yetişkinlerde Dikkat Eksikliği

• Yüksek işlevli yetişkinler, kendilerine özgü zorluklarla karşılaşan Dikkat Eksikliği Hiperaktivite Bozukluğu (DEHB) olan yetişkinlerin benzersiz bir alt grubunu temsil eder.
• DEHB, yüksek zeka ile bir arada olabilir ancak yine de iş dahil olmak üzere birçok yaşam alanını daha zor hale getirir.
• DEHB'li başarılı yetişkinler, DEHB'nin potansiyel faydaları olarak enerjik olma, bilişsel dinamizm, cesaret ve dayanıklılıktan bahsederler.

Tıp fakültesi öğrencileri, mezunları ve profesyonelleri, yüksek zeka tarafından maskelenen DEHB olabilirler. DEHB, onların farklı eğitim seviyeleri arasında bocalamasına, mesleki bir kimlik oluşturmakta zorlanmasına neden olabilir ve belli bir istikrar düzeyine ulaşmalarını engeller. İşlerinin günlük taleplerine ayak uydurmaya çalışırken, gerekli ekstra zamanı, çabayı ve enerjiyi onlardan alarak, işyerinde zaman yönetimi, düzensizlik ve diğer zorluklarla mücadele etmeye devam etmek zorunda kalırlar. Tüm bu durumların DEHB’li yetişkinlerin kişisel ve özel yaşamlarına önemli düzeyde olumsuz bir maliyeti olur.

Randevu Al

DEHB'li Yüksek İşlevli Yetişkinlerin Karşılaştığı Sorunlar

DEHB'li yüksek işlevli yetişkinler arasında, bitmiş veya uzun akademik yollar, düşük performans, eksik istihdam, iş kaybı ve diğer aksilikler moral bozucudur. İstihdam, iş performansı ve memnuniyeti, ilerleme ve finansal etkiler üzerinde dalgalanma etkilerine sahiptir. Bu nedenlerle statü, zihinsel ve duygusal sağlık ve benlik duygusu da olumsuz etkilenir. Bu konular kişisel ve iş yaşamlarını ile seçeneklerini olumsuz yönde etkiler.

DEHB Paradoksu: Bazen İyi Yapıyor, Bazen Yapmıyor

DEHB, birçok insanın hala tartıştığı bir muamma sunar. Karakteristik özdüzenleme veya yürütücü işlev bozuklukları, normatif insan kapasitelerinin bir yelpazesine girer. DEHB, özdüzenleme becerilerinin geliştirilmesinde ve tutarlı bir şekilde yürütülmesinde niceliksel bir farklılık, (her türden insanın karşılaştığı zorlukların türünde niteliksel bir farklılık değil) yani zorlukların ve etkilerin derecesinde bir farklılık sunar.

DEHB'li bir kişinin istisnai olarak olmasa da çok iyi performans gösterebileceği ortamlar ve koşullar olmasına rağmen, DEHB'li bireylerin çoğunluğu için bu kalıcı bir sorundur. Bu gerçek, DEHB'li kişiler için, özellikle güçlü yönleriyle tutarsız göründüklerinde durumu açıklamaya çalışırken, kaymaları ve aksilikleri daha da zor hale getirir.

Randevu Al

DEHB'li Başarılı Yetişkinler Hikayelerini Paylaşıyor

DEHB'li "başarılı" yetişkinlerle yapılan bir çalışmada, altı yüksek işlevli kişi ile semptomların kendileri için işe yaramasına ya da en azından etraflarında çalışmasına ilişkin deneyimleri hakkında görüşüldü.

DEHB'li bu yetişkinler için DEHB'nin kişisel faydalarının ana temaları şunlardı:

• Bilişsel dinamizm: Spontane zihinsel aktivite, fikir parlamaları, bazen derin-aşırı odaklanma, yaratıcı, farklı bakış açıları ve keşfedecek geniş kapsamlı merak duygusu.
• Cesaret: Tanıyla ilgili çeşitli korkular ve belirsizliklerle yüzleşmek de dahil olmak üzere, DEHB ile yaşamanın taleplerini yönetmek, kişisel farklılıkların değerini ortaya çıkarmak ve maceraperestlik de vardır.
• Enerji: Bir grup olarak DEHB'liler, hem fiziksel hem de zihinsel enerjilerinin fazlalığından dolayı büyük miktarda zihin ve eylem kapasitesi tanımladılar. Bu enerji, tutku ve irade ile bir araya gelince avantajlardan da sorumluydu.
• İnsanlık: Mizah ve duygusal farkındalıkla el ele çalışarak ilişkilerde kendini kabul etme ve sosyal zeka ile bunların tümü olumlu bakış açılarına katkıda bulundu.
• Dayanıklılık: Bu çalışmada görüşülen DEHB'li başarılı yetişkinler, zorluklar karşısında çabalarını sürdürmek, zorluklarla yüzleşmek ve talepleri karşılamak için yaklaşımlarını uyarlamanın yollarını bulmuşlardı.
• Üstünlük: Bu güç, genellikle huşu ve merak duygularıyla bağlantılı olan güzellik ve mükemmelliğin takdiri olarak nitelendirildi.

Bu çalışma DEHB'li seçilmiş bir grup yetişkinin küçük bir örneği olmakla birlikte, onların yaşadıkları deneyimlere derinlemesine bakmak açısından değerlidir.
DEHB için etkili tedaviler; danışanların yaşanmış deneyimlerine müdahale ederek, yaşadıkları güçlükleri ve refahın önündeki engelleri hedef alır. Genellikle güçlü yönlerinin kullanımını vurgulayarak yeni veya söylenmemiş olanları ortaya çıkarıp teşvik eder.

Randevu Al


Uzm. Dr. Seher Çakmak

Uzm. Dr. Seher Çakmak

Psikiyatrist & Psikoterapist

Caddebostan'da bulunan özel muayenehanemde hastalarımı ve danışanlarımı yüz yüze veya internet üzerinden kabul etmekteyim.

HAKKIMDA İLETİŞİM