Tıkınırcasına yeme bozukluğu
Benzer bir zaman diliminde diğerlerinden çok daha fazla yemek yediğiniz oldu mu? Hiç yemek yemenizin kontrolden çıktığını ve duramadığınızı hissettiniz mi? Hiç yemek yerken başkalarından saklamaya çalıştınız mı? Bunu yaptıktan sonra kendiniz hakkında kötü hissetme eğiliminde misiniz?
Eğer öyleyse, Tıkınırcasına Yeme Bozukluğu denen bir rahatsızlığınız olabilir.
Tıkınırcasına Yeme Bozukluğu Nedir?
Tekrarlayan tıkınırcasına yeme atakları, tıkınırcasına yeme sırasında kontrolden çıkma ve tıkınırcasına yeme bittikten sonra suçluluk ve utanç duyma ile karakterize bir yeme bozukluğudur. Aslında, Amerika Birleşik Devletleri'nde nüfusun yaklaşık %3'ünü etkileyen en yaygın yeme bozukluğudur. Ayrıca kilo verme tedavisi arayan kişilerin %30 ila %40'ına klinik olarak teşhisi konulabileceği tahmin edilmektedir. Ayrıca tıkınırcasına yeme bozukluğunun bir seçim OLMADIĞINI ve bunun irade eksikliği ile ilgili OLMADIĞINI not etmek de çok önemlidir. Tedavi edilmezse ciddi uzun vadeli sağlık riskleri olan ciddi bir durumdur.
Semptomlar neler?
Çoğu insanın zaman zaman yaptığı ara sıra aşırı yeme olayının ötesine geçer.
DSM-5'e göre, tıkınırcasına yeme bozukluğu (BED), birkaç davranışsal ve duygusal belirti veya semptomla karakterize edilir:
• Üç ay boyunca haftada en az bir kez tekrarlayan tıkınırcasına yeme atakları
• Kısa bir zaman diliminde normalden daha fazla miktarda yemek yemek (herhangi bir iki saatlik süre)
• Tıkınırcasına yeme nöbeti sırasında yemek yemeyi kontrol edememe (yemeyi durduramayacağınızı veya ne yediğinizi veya ne kadar yediğinizi kontrol edemeyeceğinizi hissetmek)
Aşırı yeme atakları aşağıdakilerden üçü veya daha fazlasıyla ilişkilidir:
• Rahatsız edici bir şekilde doygunluk hissedene kadar yemek yeme
• Fiziksel olarak aç değilken çok miktarda yemek yeme
• Normalden çok daha hızlı yemek yeme
• Yenilen miktardan utanç duyarak tek başına yemek yeme
• Aşırı yedikten sonra tiksinti, depresif, utanmış veya suçlu hissetmek
Ek olarak:
• Tıkınırcasına yemeyle ilgili belirgin sıkıntı da mevcuttur.
• Tıkınırcasına yeme, sık sık temizleme, aşırı egzersiz vb. gibi uygunsuz telafi edici davranışlarla ilişkili değildir.
• Tıkınırcasına yeme, yalnızca bulimia nervoza veya anoreksiya nervozanın seyri sırasında ortaya çıkmaz.
Tıkınırcasına Yeme Bozukluğuna Ne Sebep Olur?
Diğer yeme bozuklukları gibi psikolojik, biyolojik ve çevresel faktörlerin bir kombinasyonundan kaynaklanır. Nedenlerin ve risk faktörlerinin kombinasyonu kişiden kişiye değişir ancak olası faktörler şunları içerir:
• Genetik / Aile yatkınlığı
• “Kırılma noktasına” ve aşırı yemeye yol açan kısıtlayıcı diyet veya düzensiz yeme alışkanlıkları
• Depresyon, anksiyete ve diğer duygu durum bozuklukları
• Ağırlık damgası, ağırlıkla ilgili ayrımcılık veya zorbalık deneyimleri
• Aile veya diğer önemli ilişkilerle ilgili sorunlar
• Önemli travma veya istismar
• Uyuşturucu/alkol bağımlılığı
Tedavi seçenekleri nelerdir?
Lütfen tıkınırcasına yeme bozukluğunu kendi başınıza yenebileceğinizi düşünmenin çok gerçekçi olmadığını bilin. Yardıma ihtiyacın var. Tedavi gereklidir. Ve en önemli faktörlerden biri, bir sorununuz olabileceğinin farkına varır varmaz yardım istemektir.
Çeşitli yaklaşımlar vardır. Ancak, tüm tıkınırcasına yeme bozukluğu vakalarının yarısında ayrıca bir tür depresyon veya başka bir duygu durum bozukluğu vardır. Ve çoğu zaman, en etkili tedaviler, önce ruh hali sorununu ele alarak başlar.
Bu nedenle, genellikle yeme bozuklukları konusunda uzmanlaşmış ve konuyu daha derinlemesine görmek için eğitim almış bir psikiyatri uzmanını görmek sizin yararınızadır. Psikoterapiden son derece etkili ilaçlara kadar birçok tedavi mevcuttur ve doğru uzman, ihtiyaçlarınızı en iyi şekilde karşılayacak bir plan hazırlamanıza yardımcı olabilir.
Bu hastalıkla ilgili İşte bilmediğiniz 5 gerçek.
1. Genellikle olumsuz ruh halleri veya stres tarafından tetiklenir.
Tıkınırcasına yeme bozukluğu genellikle olumsuz ruh halleri veya stres tarafından tetiklenir. Stresli hissettiklerinde, bu bozukluğu olan insanlar genellikle stresi azaltmak için yiyeceğe yönelirler, bu da döngüyü aktif tutabilir. İlişki çatışmaları, okul, iş ve finans sorunları tetikleyicilerden sadece birkaçıdır. Kadınlar genellikle bu tetikleyicileri erkeklerden daha fazla yaşarlar. Olumsuz duygular ve can sıkıntısı da bu bozuklukta rol oynar.
2. Kadınlar tek başlarına, gizlice yemek yemeye eğilimlidirler.
Tıkınırcasına yeme bozukluğu olanlar, bunu bir sır olarak saklamayı bozukluğun bir parçası olarak görürler. Kadınlar özellikle tıkanırcasına yeme bozukluğu konusunda ketumdur ve genellikle erkeklerden daha fazla utanç duyarlar. Kadınlar içki içerken erkeklerden daha fazla yalnız olma eğilimindedir.
3. Tıkınırcasına yemeyle ilişkili aşermeler
Bunlar tipik yiyecek istekleri değildir. Bu istekler, belirli bir tür yemek yemeye yönelik yoğun bir istektir ve buna karşı koymayı zorlaştırır. Tıkanırcasına yeme bozukluğu kişiler özellikle aşermeye karşı hassastır ve çok miktarda tatlı ve kompleks karbonhidrat tüketmeye eğilimlidir.
4. Erkekler de aşırıya kaçar
Çoğu insan yeme bozukluklarını belirgin bir şekilde kadınlarla ilişkilendirir, ancak erkekler de bu bozukluklardan muzdariptir. Bu, özellikle tıkınırcasına yeme bozukluğu için geçerlidir çünkü anoreksiya veya bulimiadan daha az damgalayıcı olarak görülür. Yetişkin nüfusta tıkanırcasına yeme bozukluğu yüzde 1,6'sı kadın ve yüzde 0,8'i erkektir.
5. Irk ayrımı yapmaz
Anoreksiya ve bulimia, beyaz kadınlarda diğer etnik gruplara göre daha yaygındır. Ancak tıkınırcasına yeme bozukluğu ırka göre ayrım yapmaz. Tıkanırcasına yeme bozukluğu sıklığı, beyaz kadınlarda olduğu gibi diğer etnik gruplar arasında da yaygındır.
Tıkınırcasına yeme bozukluğu hakkındaki bu 5 gerçeği bilmek, sizin veya hayatınızdaki herhangi birinin bu rahatsızlıktan muzdarip olup olmadığını anlamanıza yardımcı olabilir. Psikoterapi ile şikayetlerin geçebildiği bu hastalıkta doğru terapi ile daha güzel bir hayat sizi bekliyor.