Geri bildirim bir işi nasıl yaptığımız hakkında bize gelen tüm bilgilerdir. Bunu iş hayatı için tanımlarsak: bir şirketin hizmet ve ürünleri hakkında yapılan öneri, şikayet, eleştiri ve yorumların hepsine verilen genel bir isimdir. Bu nedenle aslında ticaretin önemli sac ayaklarından birini oluşturur. Amacı; işi geliştirmek için yöntemler önermek böylece müşteri memnuniyeti sağlamaktır. Müşterilerin beklentilerini karşılayabilmek ve daha iyi bir hizmet verebilmek için gereklidir. Geribildirim motivasyonumuzu artırmak için bize özel bilgiler verir. Bu her konuda olabilir: eğitim, iş dünyası, dijital alan, ilişkiler…

Her şirketin yönetim anlayışı ve çalışanları tarafından oluşturulmuş bir kültürü olmakla birlikte bu gün artık General Electric, Microsoft, Juniper ve Cardill gibi şirketler, performans sisteminden vazgeçmiş olup sayısal olmayan performans yönetim sistemine geçmişlerdir. Bu sistem sık geri bildirim temeline dayanmaktadır.

“Hepimiz bize geri bildirimde bulunacak insanlara ihtiyaç duyarız. Zira bu şekilde gelişiriz.”
-Bill Gates

Geri bildirimin kapsamında bilgi, motivasyon, enerji ve iletişim olup gelişmeyi ve daha fazla bilgi edinmeyi amaçlar. Aynı zamanda yetenek ve motivasyon geliştirmek için yöntemler önerir ve sunar. Kötü geri bildirim almak demoralize edici olabilir. Eksik ve yararsız yorumların etkileri de olumsuz olabilir.

Geri bildirim nedir ve nasıl yapılmalıdır?

• Geri bildirim, iletişimle ilgili bir kavramdır.
• Geri bildirim yapan kişi, kanıtlarla birlikte karşı tarafa performansı hakkında objektif bir görüş sunar.
• Geri bildirim raporlamayla sınırlı değildir.
• Geri bildirimin amacı ilerlemeyi teşvik etmek olduğundan motivasyona ilham vermek için olumlu olmalıdır.
• Geribildirim iş hayatındaki hataları, zayıf ve güçlü yönleri belirtmek için iyi bir yaklaşımdır.
• İlerlemeye odaklanır, karşı tarafa gelişmesine yardımcı olabilecek önerilerde bulunur.
• İletişim şekli; kendinden emin, saygılı ve empatik olmalıdır.
• Geri bildirim kişiye yalnızca yanlış ve eksik yaptıklarını göstermemelidir. Bu durumda olumsuz bir izlenim edinilir ve geri bildirimi alan ya bloke olur ya da dinlemeyi reddeder. Her iki durumda da bir gelişme yaşanamaz.
• Pozitif teşvik, geri bildirimle eş anlamlı değildir. Bir çocuğa yeni bilgiler vermeden sadece iyiye gittiğini söylemek gelişmesine olanak sağlamaz.
• Başkalarına özgüvenlerini teşvik ederken, onların gelişmelerini sağlayacak yollar gösterirsek onların potansiyel ve kapasitelerini de artırmış oluruz.

İyi geri bildirimde bulunma yolları nelerdir?

İyi yapılan geri bildirim bir gelişme, ilerleme ve iyileşme sağlamalıdır. İlişkilerimizde bunu başarmak uygun yöntemler gerektirir. Bunlar nelerdir:

• İletişim kuracağınız konu hakkında somut kanıtlar toplayın. Çünkü sadece “iyi yapıyorsun ya da yanlış yapıyorsun” demek yetersizdir. Vurgulamak istediğiniz konu üzerinde net olmanız gerekir.
• Geri bildirimde bulunurken ruh halinizi göz önünde bulundurun. Amaç insanları olumlu bir şekilde motive etmek, hatalarını düzeltmek ve gelişmelerini sağlamaktır. Bu nedenle geri bildirimi iyi bir ruh hali içinde yapmak daha faydalı olacaktır.
• Geri bildirimde bulunurken “sandviç” tekniğini kullanmak çok yararlıdır. İlk olarak iyi bir noktaya dikkat çekin, sonra üzerinde çalışılabilecek şeyleri gösterin ve son olarak da mevcut durumu iyileştirmek için önerilerde bulunun.
• Geri bildirim esnasında; her zaman, asla ve ama gibi kelimelerin kullanılması önerilmez. Bu kelimeler rahatsızlık veya çelişkili ifadeler oluşturabilecekleri için zararlı olabilir.

Geri bildirim daha çok iş dünyasında kullanılmasına rağmen, aslında pek çok sosyal alanda da kullanılabilir. Böylece çevremizdekilere yeni bakış açıları kazandırarak onların kendilerini geliştirmelerinde yardımcı olabilmemizi de sağlar.

İnsanın davranışları ve kişiliği üzerinde dönüşüme neden olan durumlar: zaman, yaşanan büyük travmatik olaylar, psikoterapi ve geri bildirim almaktır. İnsan davranışlarındaki değişim konusunda uygulaması en kolay ve pratik olanı geri bildirim almaktır. Çünkü geribildirim gündelik hayatın içinde yer alabilir ve davranışları değiştirmek konusunda anahtar rol oynayabilir. Geri bildirimden yararlanmak hem daha iyi bir insan olmamızı hem de iş hayatımızda daha başarılı olmamızı sağlayabilecek bir beceridir. Bu beceri istenirse öğrenilebilir ve bu sayede kişi kendini geliştirebilir.

Deneyim sanıldığından çok daha az önemlidir. İnsanı geliştiren deneyimden çok geri bildirimdir. Bu nedenle geri bildirimin önemini kimse yadsıyamaz. Geri bildirim performansı arttırır, yeteneği geliştirir, beklentileri öncelik sırasına koyar, kişinin çevreyle kurduğu ilişkilerde etkinliğini arttırır ve pozisyonunda yükselmesine yardımcı olur.

Geri bildirim mevcut durumla yüzleşmeyi gerektirir. Ancak bu durum çoğu zaman kolay değildir. Birçok şirket yöneticilerine daha iyi geri bildirim verebilmeleri için eğitim vermekte olup bu konuda zaman, enerji ve maddi olarak ciddi bir kaynak ayırarak yöneticilerinin geri bildirim becerilerini geliştirmeye çalışmaktadır. Ayrıca kurumsal kaynakların bir kısmını da geri bildirim alanlara ayırmak gerekmektedir. Çünkü geri bildirimden bir sonuç çıkarması beklenen çalışanın da öğrenmesi ve kendini geliştirmesi bu süreçten beklenen etkileri sağlayacaktır.

Geri bildirim konusundaki zorluk, kişinin ‘’öğrenme-gelişme’’ ve ‘’olduğu gibi kabul edilme’’ konularındaki isteklerinin birbiriyle çelişmesidir. Geri bildirimin içeriği nedeniyle haksızlığa uğrama korkusu, geri bildirimi veren kişi ile ilgili olumsuz duygular ve benlik algısının zedelenebilmesi nedeniyle geri bildirim almak kişiyi zorlayabilir. Geri bildirimden ders çıkarmak kişinin gelişiminde esastır. Duygusal tepkilere saplanıp kalmamak önemlidir. Anlamak için soru sormak ve geri bildirim verenin size bir önerisi olup olmadığını sormak yeni ve farklı bir şey yapma fırsatı yaratır. Böyle bir talepte bulunmak sizin, gelişmek için istekli ve egosu kırılgan olmayan bir kişi olduğunuz izlenimini verir. Geri bildirim veren kişilerin yeterliliklerine, tarz ve tavırlarına yani geri bildirimin nasıl verildiği ile değil de geri bildirimin içeriği ile ilgilenmek daha önemlidir. Çünkü her birey kendi gelişiminden sorumludur.