Sonunda Dikkat Eksikliği Hiperaktivite Bozukluğu (DEHB) tanısını aldınız ve ilaç tedavisi başlandı diyelim peki şimdi sorun ne? İşte size çok önemli bazı haberler: DEHB gerçekten ilişkinizi etkiliyor olabilir ve bu konuda bir şeyler yapmanız gerekebilir.

Tüm araştırmalar, ilaç tedavi ile DEHB'li yetişkinlerin %70-80'inin tedavi olduğunu göstermektedir. Yetişkin olarak tanı alan çoğu kişi için büyük bir rahatlama duygusu vardır çünkü sonunda hayatınızda neler olup bittiğine dair bir açıklamanız vardır ve belirgin bir iyileşmeniz için bir yol vardır. Tek yapmanız gerekenin o ilacı almak olduğunu düşünebilirsiniz. Ancak sadece ilaç almak yeterli değildir. Aslında DEHB tanısı almanız başka bir nedenle de 'iyi haber'. Çünkü bu durum aşk hayatınızda neden zorlandığınızı da açıklıyor. Çoğu zaman DEHB'li yetişkinler uzun süreli ilişkilerde sorunlar yaşarlar ve ne yazık ki zaman içinde ilişkilerinde DEHB'si olanlar için boşanma riski çok daha fazladır.

Yapılan çok sayıda araştırma sayesinde artık DEHB’de neler olup bittiği hakkında ve DEHB'nin ve özellikle de teşhis edilmemiş DEHB'nin varlığının bir ilişkide yarattığı sorunlar hakkında çok şey biliyoruz. Bu sorunlar bir kez doğru bir şekilde tanımlandıktan sonra çarpıcı biçimde değiştirilebilir, şu anda mümkün olduğunu hayal ettiğinizden daha iyi hale gelebilmesi için ilişkinizi geliştirebilir.

DEHB İlişkinizi Etkiliyor mu?

Yaşadığınız ilişki sorunlarının DEHB'nin varlığıyla açıklanıp açıklanamayacağını merak ediyorsanız, sizin ve eşinizin arayabileceği beş işaret şunlardır:

Ebeveyn/çocuk dinamikleri: Çoğu zaman DEHB'si olmayan eş sorumlulukların çoğunu üstlenir ve bunun yarattığı baskıdan yakınır. Bu genellikle DEHB’li partnerin sıkıcı veya tam dikkat gerektiren görevleri yerine getirmekte zorluk çekmesinin bir sonucudur. 'Ebeveyn/çocuk dinamiklerinin' devam ettiğinin başka bir göstergesi de eşinin yetişkin bir eş yerine başka bir çocuğu olduğunu hissetmesidir. Bu dinamik, her iki ortak için de inanılmaz derecede yıkıcıdır. DEHB teşhisinin faydası ikinizi de eşit statüdeki ortaklar olmaya geri getirecek bir yol bulmasıdır.

Sürekli eleştiri: Bir DEHB’li partnerin bitmemiş ev işlerini tamamlamasını veya işlevsiz alışkanlıklarını değiştirmesini sağlamak için, DEHB’li olmayan eşin işleri hatırlatmaya ve işleri nasıl daha iyi yapacaklarını söylemeye zorlandıklarını anlayabilirsiniz. Ne yazık ki eşler belirli türden hatırlatmaların gerekli ve kabul edilebilir olduğu konusunda hemfikir olmadıkça bu da işe yaramaz. Sürekli söylenmek her zaman bir ilişkiye zarar verir. Daha iyi bir seçenek, işlerin daha iyi dağıtılmasını ve zamanında tamamlanmasını desteklemek için DEHB'ye uygun programlar ve alışkanlıklar oluşturmaktır.

Hiperfokus: DEHB'si olmayan birçok kişi için, DEHB'li bir kişinin sunabileceği inanılmaz hiper odaklanmayı deneyimlemek çok özeldir. O ilk günlerde güneş, ay ve yıldızların bir arada olduğunu hissedersiniz. Bu kişi sizi gerçekten ama gerçekten seviyor. Olabileceğini hayal ettiğin her şey bu! Ne yazık ki, ilişkinin bu hiperfokus aşaması kaçınılmaz olarak genellikle de aniden sona erer. Dikkatin dağılması bir kez daha DEHB normu haline gelir. DEHB olmayan eş bu durumda kafası karışmış ve yalnız hisseder. Kandırılmış ya da aptal yerine konmuş gibi hissetmeye başlayabilir.

Ne kadar uğraşırsanız uğraşın işler asla değişmiyor gibi görünebilir ve daha da kötüye gidebilir. Çiftler, DEHB'nin ilişkilerinin bir parçası olduğunu öğrenene kadar, sorunlarına DEHB'ye karşı dostça olmayan çözümler seçme eğilimindedirler. Örneğin; DEHB’li partnerden “sadece daha çok denemesini” istemek ve daha iyi bir sonuç beklemek. Başka bir örnek; DEHB olmayan bir partnerin öfkesini bastırmaya çalışmak, çünkü bunu oldukça dramatik ve hatta korkutucu savunma tepkilerine girmeden ifade etmenin bariz bir yolu yoktur. DEHB hakkında bilgi sahibi olduktan sonra, eşlerden birinde veya her ikisinde de DEHB olduğunda etkili olduğu bilinen farklı yaklaşımlar seçebilirsiniz.

DEHB teşhisi konan veya olduğundan şüphelenilen bir çocuğunuz olabilir. DEHB kalıtım yoluyla geçme olasılığı yüksek bir hastalıktır. DEHB'li yetişkinlerin DEHB'li bir çocuğa sahip olma şansı yaklaşık %50'dir. DEHB'nin kalıtım yoluyla geçme derecesi, göz ve saç rengiyle eşdeğerdir. Diğer bir deyişle, DEHB'li bir çocuğunuz varsa ebeveynlerden en az birinin de buna sahip olma olasılığı çok yüksektir.

Bu konuda ne yapmalısınız?

Kendinizi DEHB hakkında eğitmeniz gerekiyor ve uygun bir ilişki danışmanlığı almanızda büyük fayda var. DEHB olan yetişkinler ve eşleri (DEHB olan veya olmayan) için sağlıklı ilişkiler oluşturmaya yarayan spesifik stratejiler hakkında artık çok şey bilinmektedir.

DEHB olduğunuzdan şüpheleniyorsanız ve günlük hayatta, işte veya özel hayatınızda yaşadığınız sorunların DEHB’den kaynaklandığını düşünüyorsanız tanı ve tedavi konusunda destek almak için Psikiyatri Uzmanı Dr. Seher Çakmak’tan randevu alabilirsiniz.