ANAHTAR NOKTALARI

• Kaygı, küçük dozlarda yardımcı ve motive edici olabilen normal bir duygudur.

• Bununla birlikte, kaygının çizgiyi ne zaman aştığını ve sorunlu davranışlara yol açtığını anlayabilmek önemlidir.

• Endişe işaretleri, kaygının ne kadar sürdüğünü ve kişinin uykusunu ve ilişkilerini nasıl etkilediğini içerir.

Kaygı, hepimizin hissettiği bir duygudur. Huzursuzluk ve durmaksızın düşünmek ana bileşenlerdir. Gerçek şu ki, herhangi bir psikoterapistin size söyleyeceği gibi, kaygının doğası gereği kötü bir şey olmadığıdır. Aslında, zihninizin ve vücudunuzun tehdit edici olabilecek durumlara uyum sağlamak için oluşturduğu bir tepkidir. Ancak, bu yanıtın size karşı çalışmaya başlayabileceği bir nokta var.

Endişenizin Size Yardımcı Olmadığı, Size Zarar verdiğini Nasıl Anlarsınız?

En iyi seçenek psikiyatrist ile görünmek olsa da, ciddi kaygıya işaret edebilecek bu üç işaret konusunda kendinizi eğitmeniz de yararlıdır.

1. Endişeniz akşam azalmaz.

Gün boyunca akşama kadar azalmayan yüksek düzeyde kaygı endişe nedenidir.

Yakın tarihli bir araştırmaya göre, çoğu endişeli insan için, endişe genellikle gün sonunda azalır. Ancak bu, daha yüksek düzeyde endişe eğilimi olan insanlar için geçerli değildir.

Endişenin sıklığı ve/veya yoğunluğu endişenin kaynağıyla orantısızsa, endişenin kendisi endişe kaynağı olabilir. Yaklaşan bir sınav için o kadar endişeleniyorum ki çalışmaya odaklanamıyorum ya da fırtınalar hakkında sık sık endişeleniyorum ve evimden çıkmıyorum diyen danışanda endişe sorunlu bir seviyeye ulaşmış demektir.

Temel olarak, günlük yaşamdaki hedeflerinizi ve değerlerinizi etkiliyorsa, endişenin muhtemelen klinik bir düzeye ulaştığını açıklıyor.

Önceki araştırmalar, endişenin, duyguda beklenmedik bir değişim yaşamamak için kaygıyı yüksek ancak öngörülebilir seviyelerde tutma işlevi görebileceğini söylüyor.

Akşam kaygısı çekiyorsanız, bazı tavsiyeler yararlı olabilir:

• Yüksek düzeyde endişe eğilimi ve yaygın anksiyete bozukluğu yaygındır ve tedavi edilebilir. Tedavi arayanlar, psikoterapi uygulayan psikiyatrist bulmalıdır.
• Uykuya öncelik vermek ve düzenli egzersiz yapmak gibi sağlıklı yaşam faktörleri de endişenin azaltılmasına yardımcı olabilir.
• Hayattaki belirsizliği kabul ederek endişenin gücünü de azaltabiliriz. Üzerinde çok az kontrole sahip olduğumuz veya hiç kontrolümüz olmayan bir şey hakkında endişelendiğimizi fark ettiğimizde bu belirsizliği kabul etmek ve hoş görmek, endişelenerek geleceği kontrol etmeye çalışmaktan vazgeçmemize yardımcı olabilir."

2. Kaygınız rüyalarınıza giriyor.

Klinik olarak endişeli insanların rüyalarını izleyen yakın tarihli bir çalışma, bazı büyüleyici ortak noktaları ortaya çıkardı.

Özel olarak, anksiyete hastalarında sağlıklı kişilere kıyasla birkaç rüya konusu daha yaygın görünüyordu. Bu temalar şunları içerir:

Kovalanmak ve takip edilmek
Fiziksel saldırıya uğramak ve saldırgan eylemlerle karşı karşıya kalmak
Korkudan donup kalmak
Kavgalar ve sözlü olarak agresif etkileşimler
Başkalarından gelen saldırgan davranışlarla ilgili endişe ve korku
Düşme korkusu ve düşme tehlikesi
Sosyal durumlarda dışlanmak ve reddedilmek
Ebeveynlerin ve aile üyelerinin ölümü
Kazalar ve araba veya uçak kazaları
Başarısızlıklarla yüzleşmek ve başarısız olmak

Bu rüyaların diğer tanımlayıcı özellikleri şunlardır:

Önceki aşkla ilgisi olanlar: Kaygı bozukluğu olan bireyler rüya içeriklerinde eski eşlerini sağlıklı insanlara kıyasla daha sık görürler.
Yüksek hız ve güç: Anksiyete bozukluğu olan hastaların rüyaları, genel olarak yüksek hızlı hareket eden karakterlerin, nesnelerin, ulaşımın ve araçların varlığı ile de karakterize edilir.
Yüksek duygusal yoğunluk: Bir anksiyete bozukluğunun varlığı, rüya deneyimlerinde genel olarak daha yüksek duygusal yoğunluğunu tetikler.

3. Kaygınız, eşinizi de strese sokuyor.

33 evli çiftte kaygı düzeylerini izleyen bir çalışma (her vakada eş klinik kaygıdan mustaripti), anksiyeteli eşin kaygısının şiddetlendiği günlerde, eşinin de sıkıntısının artmış olduğu saptandı.

Çoğu durumda, anksiyeteli kişinin kaygısını giderme veya hafifletme sorumluluğu eşi tarafından üstlenildi. Eşinin durumu hafifletebildiği durumlarda, kaygılı kişi evliliğindeki ilişkiyi olumlu olarak bildirdi. Ancak eşi öfke ya da sıkıntıyla olumsuz tepki verdiyse, bu durumu daha da kötüleştirdi, artan kaygı ve düşmanlıktan oluşan olumsuz ve sıkıntılı bir geri bildirim döngüsü yarattı.

Yazarlar, "Çiftler, kaygıyı kaçınma yoluyla yönetme konusunda anlaştıklarında, paylaşılan sıkıntı derecesi günden güne şiddetlenebilir" diyorlar.

Bir ilişkinin dinamiğini kaygının düzeyi kontrol ettiği bir aşamaya geldiyse, uzman müdahalesinin zamanı gelmiş olabilir. Bu durumlarda partneriniz ile beraber bir psikiyatrist ile dürüst ve açık bir diyalog kurmanızı tavsiye edeirim.

Çözüm

Fiziksel rahatsızlıklar gibi zihinsel sağlık sorunları kaçınılmazdır. Sorun, uzun süreler boyunca ele alınmadıklarında başlar. Kaygı düzeyinizi takip etmek ve ihtiyacınız olduğunda yardım aramak, sağlığınıza ve yaşam tarzınıza büyük fayda sağlayabilir.